Ik, Hollywood is alweer de 4de roman van de Vlaming Jan Van Loy, maar het eerste boek dat ik van hem lees. Dit lijvige werk van 640 pagina’s beschrijft de opkomst van Hollywood in al zijn facetten. De eerste successen, de eerste sterren, de eerste studio’s en het verkennen van de wereld van ongekende mogelijkheden.
Het – uiteraard fictieve – verhaal draait om Louie Peters, een onderdeurtje van amper anderhalve meter groot. Samen met zijn 2 jaar oudere broer Charlie is hij een wees en tot zijn 17de jaar zwerft hij vooral een beetje over straat. Hij is krantenjongen, zingt als ober en heeft nog wat meer weinig verheffende baantjes. Maar dit is het verhaal over de opkomst van Hollywood, dus je raadt het al: Charlie en Louie reizen (min of meer op de vlucht voor het verleden) naar de westkust en maken daar kennis met een vrij nieuw medium: ‘de filmpjes’.
Opvallend is de parallel met wat we nu kunnen als ‘YouTube’. Begin vorige eeuw draaiden deze grappige, dramatische of romantische filmpjes zonder een echt plot en maar enkele minuten lang in de eerste bioscopen: de ‘nickelodeons’, waar je voor 1 nickel (5 cent) wat vertier kon zoeken. Deze filmpjes hadden weinig om het lijf, maar waren vermaak voor de (arme) massa. De kleine Louie ziet er anno 1909 wel wat in. Sluw als hij is, weet hij een lening van een rijke zakenman te ritselen. Op het stuk grond waar ze wonen, verrijst een heuse ‘filmpjesfabriek’. Veel is daar in die tijd trouwens niet voor nodig. Een paar doeken en wat decorstukken en klaar ben je. Veel opnamen vinden toch op straat plaats.
Vanaf het begin gaat het hard, niet in de laatste plaats door de slimme zakelijke beslissingen van Louie, die ervoor geboren lijkt om filmtycoon te worden. Met het oprichten van de Sunset Filmfabriek lijkt hij een compleet nieuwe markt aangeboord te hebben. Na filmpjes over gedresseerde honden en de nodige melodrama’s, verschuift de interesse naar zogenoemde ‘hoofdfilms’. Films die wel 6 of 10 rollen lang zijn en een ingewikkelder verhaal vertellen. Weer net als bij YouTube, dat nu ook ‘hoofdfilms’ wil gaan ‘uitzenden’. Bij de hoofdfilms komt vanzelfsprekend meer kijken. Er moet een script geschreven worden, er moet een duidelijke regie zijn en het publiek wil graag bekenden in de films terugzien. De eerste ‘sterren’ worden gecontracteerd.
Met deze ontwikkeling neemt de groei van ’s werelds grootste filmstudio een enorme vlucht. Hollywood ontstaat, in een gebied waar voorheen alleen een paar citroenbomen stonden. Seks, drugs en rock n’ roll. Maar met de eerste grote successen, ontstaan vanzelfsprekend ook de problemen. Zowel op zakelijk als op privégebied. Zo blijkt dat Louie maar heel moeizaam relaties aan kan gaan. Zijn eerste huwelijk is er een om voor de wet meerderjarig te zijn en belangrijke zakelijke beslissingen te kunnen nemen. Ook relaties die daarop volgen zijn stuk voor stuk moeizaam en het laat zich raden dat dit gaat wreken.
Jan Van Loy slaagt erin om een stuk geschiedenis op een enorm boeiende manier te beschrijven. Mooi is ook hoe hij laat zien dat de acteurs zich verzetten als de geluidsfilm opkomt. ‘Ik ben toch een acteur, ik ben toch geen spreker?’ ‘Laten we ons meeslepen door deze trend? We maken toch ook nog wel gewone films’? Naast de historie van Hollywood spelen ook de andere bijzondere (politieke) gebeurtenissen van een groot deel van de vorige eeuw op de achtergrond.
Het verhaal van Louie stopt in 1969. De laatste 100 bladzijden spelen zich af in Brussel, in het jaar 2000. De hoofdpersoon van dat deel van het verhaal is een ik-figuur de ogenschijnlijk weinig te maken heeft met het meeslepende leven van de filmtycoon in Hollywood. Maar dat verandert snel, waarna een ontroerende ontknoping volgt.
Ik, Hollywood is een boek dat iedereen die houdt van een dergelijk epos aan zal spreken. Voor liefhebbers van Amerika en in het bijzonder het sterrendom en Hollywood is het een traktatie. Het leest als een trein en het is het ultieme verhaal van ‘The American Dream’: de krantenjongen die opgroeit voor galg en rad en opklimt tot één van de machtigste figuren uit de industrie. Eigenlijk vraagt dit om een verfilming.
Ik, Hollywood bestellen bij Bol.com
640 blz.
€ 22,95
Nieuw Amsterdam, 2011